Το όνομά της, Παρασκευή Γιαννακού, μπορεί να το ανακαλύψει κανείς λεπτολόγος στατιστικός του στίβου. Στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα του 1940 κέρδισε με την φανέλα του Γ.Σ. Τρικάλων 6 μετάλλια (δύο χρυσά, τρία αργυρά και ένα χάλκινο).
Το όνομα Παρασκευάς Οικονόμου μπορεί να το ανακαλύψει κάποιος ιστορικός που μελετά ενδελεχώς τον εμφύλιο στην Θεσσαλία, ως πολεμιστή του ΕΛΑΣ.
Η Παρασκευή Γιαννακού ήταν έκπληξη για όλη την Ελλάδα... Η αθλήτρια που κατά το 1940 στο στάδιο κατέπληξε με τους θριάμβους της, Δεκέμβριο του 1945 δηλώνει "ουδετέρα" ως προς το φύλλο και λίγο αργότερα (1947) κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλου στο Τζάννειο Νοσοκομείο
Κι όμως πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο και πίσω από τις δύο… ταυτότητες κρύβεται μια μοναδική ιστορία που ακόμα και σήμερα θεωρείται θέμα ταμπού.
Η Παρασκευή Γιαννακού γεννήθηκε στην Καρδίτσα στις 13 Αυγούστου 1923. Ήταν παιδί του Γιάννη Γιαννακού και της Σοφίας Σιάντου, βιοπαλαιστών που προσπαθούσαν να μεγαλώσουν τα πέντε παιδιά τους. Τρία αγόρια και δύο κορίτσια. Η Παρασκευή ήταν ένα κορίτσι όπως όλα τα άλλα, ή σχεδόν όπως όλα τα άλλα. Πρώτη στα μαθήματα, γεροδεμένη, της άρεσε ο αθλητισμός αλλά αντιπαθούσε τα οικοκυρικά.
Η Παρασκευή είναι στο κέντρο της φωτογραφίας με τα γυαλιά. Την πλαισιώνουν οι φίλες της.
Η συμμετοχή της στη Νεολαία Μεταξά (ΕΟΝ) της έδωσε την ευκαιρία να φύγει από τον στενό κλοιό του σπιτιού, αλλά και της πόλης.
Υστέρησε μόνο κατά δύο βαθμούς του Πανελλήνιου που κέρδισε τις σκυταλοδρομίες! Η Παρασκευή ήταν πρώτη στα 60, και 80μ με εμπόδια, 2η σε Μήκος, Σφαιροβολία, Ακοντισμό και Δισκοβολία και 3η στα 100μ. !
(Σ.Σ.: Στη γενική βαθμολογία γυναικών συγκέντρωσε τόσους βαθμούς, ώστε ο Γυμναστικός Σύλλογος Τρικάλων πήρε τη δεύτερη θέση στους Πανελλήνιους με μόνο μία αθλήτρια.!)
Τις επιτυχίες της δεν τις χάρηκε. Ένα χρόνο νωρίτερα είχαν αρχίσει διάφορα προβλήματα σε σχέση με τη σωματική της διάπλαση. Στα 17 της χρόνια άρχισε να μοιάζει περισσότερο με αγόρι στην εφηβεία παρά κορίτσι που ετοιμάζεται να γίνει γυναίκα. Μάλιστα, λέγεται, πως χρειάστηκε να πάει στα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού Σταδίου στη διάρκεια του πρωταθλήματος για να ξυρίσει το χνούδι από το πρόσωπό της για να μην δίνει αφορμές για σχόλια.
Ακολούθησε ο πόλεμος, η Κατοχή, η Παρασκευή επέστρεψε στην Καρδίτσα κι εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ.
Η μητέρα της ήταν αδελφή του Γιώργη Σιάντου, του ηγέτη εκείνη την εποχή του ΚΚΕ, του «Γέρου» όπως τον αποκαλούσαν οι σύντροφοί του. Στο βουνό έγινε άντρας κανονικός.
Άφησε γένια, φόρεσε τα φυσεκλίκια και πήρε το όνομα Παρασκευάς Οικονόμου. Μαχητής κανονικός.
Ο Παρασκευάς είμαι !!!
Διαβάστε πως περιγράφει ο Τρικαλινός συναθλητής της Γιαννακού, ο Ηρακλής Παππάς την ξαφνική συνάντηση μαζί της στο Κοτρώνι, στις παρυφές του Κόζιακα το 1943
(Από το βιβλίο του Βασίλη Πελίγκου η ιστορία του Τρικαλινού Αθλητισμού Τόμος Α' Στίβος σελ. 62-63)
"Θυμάμαι την αξέχαστη Παρασκευή Γιαννακού, αυτό το Καρδιτσιώτικο φαινόμενο που για δύο χρόνια καταύγαζε τον ελληνικό αθλητικό ουρανό. Τη βλέπω, σαν τώρα, στους Πανελλήνιους αγώνες της νεολαίας το 1939 να σαρώνει στο καλλιμάρμαρο στάδιο όλες τις καλογυμνασμένες και μεγαλόσχημες αθλήτριες της Αθήνας και των επαρχιών και να παίρνει πρωτιά σ' όλα τα αγωνίσματα που μετείχε (ακόμα και στα 100 μ. με εμπόδια που έτρεχε για πρώτη φορά), ενώ χιλιάδες φίλαθλοι, καθώς οι βόστρυχοί της (βόστρυχος: η μπούκλα, η τούφα από κατσαρά μαλλιά) ανέμιζαν σαν χαίτη στο αεράκι της Αρδηττού, ωρύονταν απ' τις κερκίδες:
- Απάνω τους Καραϊσκάκη!!!
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1943 (μαύρη κατοχή πια), όταν, τον Αύγουστο, είχα συλληφθεί απ' τους Ιταλούς, είχα γλυτώσει την τελευταία στιγμή την εκτέλεση και είχα «λουφάξει» για λίγες μέρες, τόσκασα και μ' ένα γκαζοζέν» ανηφόριζα για το Περτούλι (ορεινό χωριό των Τρικάλων στην Πίνδο).
Στο Δραμίζι (Κοτρώνι), στο μαγαζί όπου σήμερα βρίσκεται η στέρνα με τις πέστροφες, υπήρχε μια βρύση όπου έτρεξα να σβήσω τη δίψα μου. Καθώς ήμουν σκυμμένος, ένοιωσα ένα χέρι να χτυπά την πλάτη μου κι άκουσα μια τραχιά φωνή να με ρωτά:
- Ηρακλή, εσύ είσαι; Τι κάνεις;
Γύρισα κι αντίκρυσα ένα νεαρό, γύρω στα 21 - 28 χρόνια, με μια αραιή ξανθή γενειάδα, καλοκάγαθο χαμόγελο, αρματωμένο με φυσεκλίκια και το δίκωχο του Ε.Λ.Α.Σ.
- Με συγχωρείς συναγωνιστή, του είπα. Δε σε Θυμάμαι.
-Ε, μα βέβαια, που να με γνωρίσεις. Ο Παρασκευάς είμαι.
- Ποιός;
- Δηλαδή, η... Παρασκευή Γιαννακού, απάντησε μ ' ένα πλατύ γέλιο.
Κι αγκαλιαστήκαμε.
Η αγωνίστρια των στίβων είχε αλλάξει φύλο κι είχε γίνει ο πολεμιστής της Αντίστασης... "
Τώρα πια είναι και επίσημα ο Παρασκευάς Οικονόμου.
Όλα τα άσχημα έρχονται μαζεμένα. Ο θείος, ο Γιώργης Σιάντος έχει πεθάνει από τον Μάιο του ’47 κι ένα στίγμα του «προδότη» που του κόλλησε ο Ζαχαριάδης τον ακολουθεί στον τάφο.
Ο Παρασκευάς πάλι ανεβαίνει τον δικό του Γολγοθά. Με την απόφαση 131/1949 το Στρατοδικείο Καρδίτσας τον καταδικάζει σε θάνατο. Η εκτέλεση γίνεται στον περίβολο του νεκροταφείου της πόλης στις 13 Αυγούστου 1949, ανήμερα των γενεθλίων του. Ήταν 26 χρόνων.
Τα 18 από αυτά τα έζησε ως Παρασκευή και τα οκτώ ως Παρασκευάς.
Το θέμα των ερμαφρόδιτων αθλητριών παραμένει ταμπού και κανείς σχεδόν δεν το αγγίζει... Για την αριστερά πάλι τέτοιες ιστορίες έμεναν στη… γωνία. Δεν ήταν πολιτικά ορθές, ειδικά εκείνα τα χρόνια. Τώρα η Παρασκευή κι ο Παρασκευάς ψάχνουν τη θέση τους στην ιστορία αυτού του τόπου. Θα την βρουν;
Πηγές:
- pasatempo.wordpress.com
- Βασίλη Πελίγκου η Αθλητική Ιστορία των Τρικάλων ( Τόμος Α' Στίβος σελ. 62-63)
-Εφ. "ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ"
- gazzetta.gr
- Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Επιμέλεια
Νίκος Μουτσίκας
Το όνομα Παρασκευάς Οικονόμου μπορεί να το ανακαλύψει κάποιος ιστορικός που μελετά ενδελεχώς τον εμφύλιο στην Θεσσαλία, ως πολεμιστή του ΕΛΑΣ.
Η Παρασκευή Γιαννακού ήταν έκπληξη για όλη την Ελλάδα... Η αθλήτρια που κατά το 1940 στο στάδιο κατέπληξε με τους θριάμβους της, Δεκέμβριο του 1945 δηλώνει "ουδετέρα" ως προς το φύλλο και λίγο αργότερα (1947) κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλου στο Τζάννειο Νοσοκομείο
Κι όμως πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο και πίσω από τις δύο… ταυτότητες κρύβεται μια μοναδική ιστορία που ακόμα και σήμερα θεωρείται θέμα ταμπού.
Η Παρασκευή Γιαννακού γεννήθηκε στην Καρδίτσα στις 13 Αυγούστου 1923. Ήταν παιδί του Γιάννη Γιαννακού και της Σοφίας Σιάντου, βιοπαλαιστών που προσπαθούσαν να μεγαλώσουν τα πέντε παιδιά τους. Τρία αγόρια και δύο κορίτσια. Η Παρασκευή ήταν ένα κορίτσι όπως όλα τα άλλα, ή σχεδόν όπως όλα τα άλλα. Πρώτη στα μαθήματα, γεροδεμένη, της άρεσε ο αθλητισμός αλλά αντιπαθούσε τα οικοκυρικά.
Στη Νεολαία της ΕΟΝ, του Μεταξά.
Η Παρασκευή είναι στο κέντρο της φωτογραφίας με τα γυαλιά. Την πλαισιώνουν οι φίλες της.
Η συμμετοχή της στη Νεολαία Μεταξά (ΕΟΝ) της έδωσε την ευκαιρία να φύγει από τον στενό κλοιό του σπιτιού, αλλά και της πόλης.
Γράφεται στον ΓΣ Τρικάλων και το 1940 συμμετέχει στο Β’ Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στίβου γυναικών.
Λίγο έλειψε να κερδίσει μόνη της την πρώτη θέση στη βαθμολογία των συλλόγων! Υστέρησε μόνο κατά δύο βαθμούς του Πανελλήνιου που κέρδισε τις σκυταλοδρομίες! Η Παρασκευή ήταν πρώτη στα 60, και 80μ με εμπόδια, 2η σε Μήκος, Σφαιροβολία, Ακοντισμό και Δισκοβολία και 3η στα 100μ. !
Στη παρέλαση του Πανελλήνιου Πρωταθλήματος στο Παναθηναϊκό Στάδιο το 1940 ήταν η μοναδική αθλήτρια του ΓΣ Τρικάλων
(Σ.Σ.: Στη γενική βαθμολογία γυναικών συγκέντρωσε τόσους βαθμούς, ώστε ο Γυμναστικός Σύλλογος Τρικάλων πήρε τη δεύτερη θέση στους Πανελλήνιους με μόνο μία αθλήτρια.!)
Τις επιτυχίες της δεν τις χάρηκε. Ένα χρόνο νωρίτερα είχαν αρχίσει διάφορα προβλήματα σε σχέση με τη σωματική της διάπλαση. Στα 17 της χρόνια άρχισε να μοιάζει περισσότερο με αγόρι στην εφηβεία παρά κορίτσι που ετοιμάζεται να γίνει γυναίκα. Μάλιστα, λέγεται, πως χρειάστηκε να πάει στα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού Σταδίου στη διάρκεια του πρωταθλήματος για να ξυρίσει το χνούδι από το πρόσωπό της για να μην δίνει αφορμές για σχόλια.
Ακόμα και η Ακρόπολις την μεθεπόμενη των αγώνων αναρωτιόταν…
Το… διόρθωσε μία μέρα μετά με σχετική επιτυχία.
Ακολούθησε ο πόλεμος, η Κατοχή, η Παρασκευή επέστρεψε στην Καρδίτσα κι εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ.
Η μητέρα της ήταν αδελφή του Γιώργη Σιάντου, του ηγέτη εκείνη την εποχή του ΚΚΕ, του «Γέρου» όπως τον αποκαλούσαν οι σύντροφοί του. Στο βουνό έγινε άντρας κανονικός.
Άφησε γένια, φόρεσε τα φυσεκλίκια και πήρε το όνομα Παρασκευάς Οικονόμου. Μαχητής κανονικός.
Ο Παρασκευάς είμαι !!!
Διαβάστε πως περιγράφει ο Τρικαλινός συναθλητής της Γιαννακού, ο Ηρακλής Παππάς την ξαφνική συνάντηση μαζί της στο Κοτρώνι, στις παρυφές του Κόζιακα το 1943
(Από το βιβλίο του Βασίλη Πελίγκου η ιστορία του Τρικαλινού Αθλητισμού Τόμος Α' Στίβος σελ. 62-63)
"Θυμάμαι την αξέχαστη Παρασκευή Γιαννακού, αυτό το Καρδιτσιώτικο φαινόμενο που για δύο χρόνια καταύγαζε τον ελληνικό αθλητικό ουρανό. Τη βλέπω, σαν τώρα, στους Πανελλήνιους αγώνες της νεολαίας το 1939 να σαρώνει στο καλλιμάρμαρο στάδιο όλες τις καλογυμνασμένες και μεγαλόσχημες αθλήτριες της Αθήνας και των επαρχιών και να παίρνει πρωτιά σ' όλα τα αγωνίσματα που μετείχε (ακόμα και στα 100 μ. με εμπόδια που έτρεχε για πρώτη φορά), ενώ χιλιάδες φίλαθλοι, καθώς οι βόστρυχοί της (βόστρυχος: η μπούκλα, η τούφα από κατσαρά μαλλιά) ανέμιζαν σαν χαίτη στο αεράκι της Αρδηττού, ωρύονταν απ' τις κερκίδες:
- Απάνω τους Καραϊσκάκη!!!
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1943 (μαύρη κατοχή πια), όταν, τον Αύγουστο, είχα συλληφθεί απ' τους Ιταλούς, είχα γλυτώσει την τελευταία στιγμή την εκτέλεση και είχα «λουφάξει» για λίγες μέρες, τόσκασα και μ' ένα γκαζοζέν» ανηφόριζα για το Περτούλι (ορεινό χωριό των Τρικάλων στην Πίνδο).
Στο Δραμίζι (Κοτρώνι), στο μαγαζί όπου σήμερα βρίσκεται η στέρνα με τις πέστροφες, υπήρχε μια βρύση όπου έτρεξα να σβήσω τη δίψα μου. Καθώς ήμουν σκυμμένος, ένοιωσα ένα χέρι να χτυπά την πλάτη μου κι άκουσα μια τραχιά φωνή να με ρωτά:
- Ηρακλή, εσύ είσαι; Τι κάνεις;
Γύρισα κι αντίκρυσα ένα νεαρό, γύρω στα 21 - 28 χρόνια, με μια αραιή ξανθή γενειάδα, καλοκάγαθο χαμόγελο, αρματωμένο με φυσεκλίκια και το δίκωχο του Ε.Λ.Α.Σ.
- Με συγχωρείς συναγωνιστή, του είπα. Δε σε Θυμάμαι.
-Ε, μα βέβαια, που να με γνωρίσεις. Ο Παρασκευάς είμαι.
- Ποιός;
- Δηλαδή, η... Παρασκευή Γιαννακού, απάντησε μ ' ένα πλατύ γέλιο.
Κι αγκαλιαστήκαμε.
Η αγωνίστρια των στίβων είχε αλλάξει φύλο κι είχε γίνει ο πολεμιστής της Αντίστασης... "
Αριστερά ως άντρας πια στην Αθήνα στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας σε εκδήλωση του ΚΚΕ
Μετά τη Βάρκιζα και την κατάπαυση του πυρός έρχεται στην Αθήνα. Περνά στην οδοντιατρική σχολή του Πανεπιστημίου, αποφοιτά και το 1947 κάνει εγχείρηση αλλαγής φύλου στο Τζάννειο Νοσοκομείο. Τώρα πια είναι και επίσημα ο Παρασκευάς Οικονόμου.
Αναμνηστική φωτογραφία από το Τζάννειο μετά την εγχείρηση αλλαγής φύλου. Η Παρασκευή έγινε… Παρασκευάς και σημειώνεται με τον σταυρό
Επιστρέφει στην Καρδίτσα το 1948 κι ένα χρόνο μετά περνά στρατοδικείο για αντεθνική δράση. Όλα τα άσχημα έρχονται μαζεμένα. Ο θείος, ο Γιώργης Σιάντος έχει πεθάνει από τον Μάιο του ’47 κι ένα στίγμα του «προδότη» που του κόλλησε ο Ζαχαριάδης τον ακολουθεί στον τάφο.
Η τέλεια μεταμόρφωση. Ο Παρασκευάς Οικονόμου δεν θυμίζει σε τίποτα το αγοροκόριτσο από την Καρδίτσα
Ο Παρασκευάς πάλι ανεβαίνει τον δικό του Γολγοθά. Με την απόφαση 131/1949 το Στρατοδικείο Καρδίτσας τον καταδικάζει σε θάνατο. Η εκτέλεση γίνεται στον περίβολο του νεκροταφείου της πόλης στις 13 Αυγούστου 1949, ανήμερα των γενεθλίων του. Ήταν 26 χρόνων.
Τα 18 από αυτά τα έζησε ως Παρασκευή και τα οκτώ ως Παρασκευάς.
Το θέμα των ερμαφρόδιτων αθλητριών παραμένει ταμπού και κανείς σχεδόν δεν το αγγίζει... Για την αριστερά πάλι τέτοιες ιστορίες έμεναν στη… γωνία. Δεν ήταν πολιτικά ορθές, ειδικά εκείνα τα χρόνια. Τώρα η Παρασκευή κι ο Παρασκευάς ψάχνουν τη θέση τους στην ιστορία αυτού του τόπου. Θα την βρουν;
Πηγές:
- pasatempo.wordpress.com
- Βασίλη Πελίγκου η Αθλητική Ιστορία των Τρικάλων ( Τόμος Α' Στίβος σελ. 62-63)
-Εφ. "ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ"
- gazzetta.gr
- Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης
Επιμέλεια
Νίκος Μουτσίκας
|
Δείτε ΕΠΙΣΗΣ στην ίδια ενότητα
"ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ"
Μια σειρά δημοσιευμάτων, άρθρων και φωτογραφιών, που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα μελετημάτων, ιστορημάτων και προβληματισμών τα οποία αφορούν την πόλη μας και το νομό...
Δείτε ΕΠΙΣΗΣ στην ίδια ενότητα
"ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΤΡΙΚΚΑΙΩΝ"
Μια σειρά δημοσιευμάτων, άρθρων και φωτογραφιών, που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα μελετημάτων, ιστορημάτων και προβληματισμών τα οποία αφορούν την πόλη μας και το νομό...