Οι εκλογές που έγιναν αφορμή για τον Ελληνικό Εμφύλιο

Δείτε και άλλα θέματα στην ενότητα:
31 Μαρτίου του 1946

Δέκα ολόκληρα χρόνια είχαν να γίνουν εκλογές στην Ελλάδα.

31 Μαρτίου του 1946. Από το 1936, που η διορισμένη κυβέρνηση από τον Βασιλιά Γεώργιο τον Β’ είχε προκηρύξει της εκλογές που δεν κέρδισε κανένας και οδήγησαν στην δικτατορία του Μεταξά, δεν είχαν ξαναγίνει εκλογές.




Από την μια η δικτατορία και από την άλλη η Γερμανική κατοχή, δεν είχαν επιτρέψει στους Έλληνες να πάνε στις κάλπες επί μια δεκαετία. Από τον Νοέμβριο του ’45, την κυβερνητική πολιτική ασκεί ο κεντρώος-φιλελεύθερος Θεμιστοκλής Σοφούλης που μετά από την προτροπή των Άγγλων προκηρύσσει εκλογές για την 31η Μαρτίου του 1946.


Τα κόμματα που στηρίζουν το ΕΑΜ, με μπροστάρη το ΚΚΕ αντέδρασαν αμέσως, ζητώντας δίμηνη αναβολή αλλά και εγγυήσεις για την ομαλή και δίκαιη διεξαγωγή των εκλογών. Θεωρούσαν πως μετά την προτροπή των Άγγλων, οι εκλογές της 31ης Μαρτίου ήταν μια πρόφαση για επικράτηση της δεξιάς, μετά τον αφοπλισμό του ΕΑΜ στην συμφωνία της Βάρκιζας.

Οι ακροδεξιοί έβαλαν στο στόχαστρο τους αριστερούς αλλά και τους αντιβασιλικούς κεντρώους και τα κόμματα της αριστεράς φοβήθηκαν ολική ήττα.


Μέσα από τον φόβο τους για την περιβόητη ήττα (γράφτηκαν χιλιάδες λέξεις για την μελαγχολία της ήττας της αριστεράς στον εμφύλιο), προκάλεσαν τα χειρότερα. Οι εκλογές δεν ακυρώθηκαν εν τέλει, με το ΚΚΕ, που δεν είχε βγάλει από τα σχέδια του τον ένοπλο αγώνα, μαζί με τους κεντροαριστερούς, δηλώνουν πως θα απέχουν από τις εκλογές. Στις εκλογές του 1946 συνέβη κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ σε άλλες ελληνικές εκλογές: Τα κόμματα που έλαβαν μέρος προέρχονταν αποκλειστικά από το χώρο της δεξιάς.



Το πρωί της ημέρας των εκλογών οι ψηφοφόροι θα πάνε στις κάλπες με την είδηση να κυκλοφορεί πως αντάρτες επιτέθηκαν στον Σταθμό Χωροφυλακής στο Λιτόχωρο και σκότωσαν 9 χωροφύλακες και 2 στρατιώτες. Η εντολή είχε δοθεί από τον ΓΓ του ΚΚΕ, Νίκο Ζαχαριάδη. Η συγκεκριμένη πράξη είναι για πολλούς η αφορμή του Εμφυλίου πολέμου 1946-49 που ακολούθησε.



Στις εκλογές η «Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων», απέσπασε το 55,12% των ψήφων και 206 έδρες, με την «Εθνική Πολιτική Ένωση» (συνασπισμός κεντρώων κομμάτων, κυρίως Βενιζελικών) 19,28% και 68 έδρες. Τρίτο ήρθε το «Κόμμα Φιλελευθέρων» του Θεμιστοκλή Σοφούλη με 14,39% και 48 έδρες, ενώ τέταρτο, το «Εθνικό κόμμα Ελλάδος» του ιδρυτή του ΕΔΕΣ, Ναπολέοντα Ζέρβα, με 5,96% και 20 έδρες.


Οι έδρες ήταν συνολικά 354, από τις οποίες 235 έδρες πήραν τα δεξιά κόμματα, 117 τα φιλελεύθερα και 2 ανεξάρτητοι βουλευτές. Η αποχή έφτασε το 51,5% σύμφωνα με το Υπουργείο Εσωτερικών.



Η βουλή που είχε μόλις εκλεγεί ήταν η βουλή του Εμφυλίου. Στήριξε δέκα κυβερνήσεις μέχρι της εκλογές του 1950. Ο Εμφύλιος που ακολούθησε ήταν ένας από τους πιο αιματηρούς στην ιστορία της Ελλάδας, ένας πόλεμος που δίχασε, ακόμα και οικογένειες, και προσέδωσε στην ελληνική πολιτική σκηνή τον χαρακτήρα της «μάχης των δυο άκρων», που ισχύει μέχρι σήμερα.



Εύζωνας στο Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτου (σπάνια έγχρωμη φωτογραφία από τη μεταπελευθερωτική περίοδο που την τράβηξε Άγγλος φωτογράφος το 1945).



Υποψήφιος βουλευτής Σερρών στις εκλογές του 1946, ήταν και ο νεαρός τότε δικηγόρος, Κωνσταντίνος Καραμανλής


Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1946

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι Ελληνικές βουλευτικές εκλογές του 1946 έγιναν στις 31 Μαρτίου 1946 από την κυβέρνηση Σοφούλη. Οι εκλογές έγιναν με την παρακολούθηση διεθνούς επιτροπής αλλά δεν έλειψαν οι παρατυπίες.

Tην εποχή εκείνη επικρατούσε καθεστώς διώξεων για τους φιλικά προσκείμενους στο ΕΑΜ Έλληνες. Το καθεστώς αυτό ονομάστηκε Λευκή Τρομοκρατία και τα θύματα του ήταν χιλιάδες. Το ΕΑΜ και το ΚΚΕ κατήγγειλαν το πλαίσιο αυτό και υποστήριξαν την αποχή από τις εκλογές.

Τη θέση αυτή εκμεταλλεύτηκε η συντηρητική παράταξη και οι κρατικές αρχές για να κλιμακώσουν το κλίμα τρομοκρατίας που ίσχυε, ενώ ο δεξιός τύπος κήρυττε πως «όσοι δεν ψηφίσουν θα τιμωρηθούν».

 Η Δεξιά από την πλευρά της θεωρούσε ότι η αποχή του ΕΑΜ-ΚΚΕ ήταν μία προσπάθεια των τελευταίων να μην φανεί η μικρή εκλογική τους απήχηση. Μέχρι τις επόμενες εκλογές της 5ης Μαρτίου 1950 σχηματίστηκαν 10 κυβερνήσεις συνασπισμού, μιας και λόγω του εκλογικού συστήματος, κυρίως, αλλά και των πολλών κομμάτων που έλαβαν μέρος στις πρώτες μεταπολεμικές εκλογές, κανένα από τα κόμματα της Βουλής δεν διέθετε την απόλυτη πλειοψηφία.










Ο Νικόλαος Αβραάμ, ηγετικό στέλεχος του Κόμματος Φιλελευθέρων σε προεκλογική ομιλία του σε μια συνοικία της Αθήνας.



Νεαροί πολίτες στέκονται μπροστά από μια αφίσα του Λαϊκού Κόμματος με συμβολικές αναφορές. Δίπλα φωτογραφίες ενός υποψηφίου, του γνωστού δημοσιογράφου Γεωργίου Δρόσου, που τότε πολιτευόταν με τη Δεξιά.


Μια προεκλογική αφίσα του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος του Π. Κανελλόπουλου έχει αναρτηθεί πάνω σε μια άλλη του Λαϊκού Κόμματος με αντικομμουνιστικό περιεχόμενο.


Διακοσμητική προετοιμασία για μια προεκλογική συγκέντρωση σε γειτονιά της Αθήνας.


Προεκλογικές αφίσες διαφόρων υποψηφίων στις κολόνες του Μεγάρου Μετοχικού Ταμείου Στρατού.


Αφίσα του υποψηφίου του Λαϊκού Κόμματος Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, παππού του σημερινού πολιτικού. Κάποιος άγνωστος έχει μαρκάρει τη φωτογραφία με υπονοούμενα: Έκδοση Γκεστάπο.


Πολίτης επιδεικνύει το εκλογικό του βιβλιάριο για να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα. Τη διαδικασία παρακολουθούν από το βάθος οι παρατηρητές των Ηνωμένων Εθνών.


Βρετανός στρατιώτης στην είσοδο του συμμαχικού στρατηγείου (Μέγαρο ΜΤΣ, Πανεπιστημίου).


Στην έδρα μιας αριστερής οργάνωσης στην Αθήνα. Ως γνωστόν, η Αριστερά είχε κηρύξει αποχή.



Προεκλογικές αφίσες της Δεξιάς στις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946. Πάνω απ' τη φωτογραφία του Κ. Τσαλδάρη μια άλλη με τον βασιλιά Γεώργιο Β΄, ο οποίος συνέχιζε να παραμένει στην Αγγλία.




Τα γραφεία του Εθνικού Κόμματος του στρατηγού Ναπ. Ζέρβα, πάνω από τα γραφεία της εφημερίδας "Ελληνικόν Αίμα".



Ο Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, ο νικητής των εκλογών της 31ης Μαρτίου 1946. Μόλις στις παραμονές των εκλογών αναγνωρίστηκε ως αρχηγός από τα άλλα ηγετικά στελέχη του κόμματος, ενώ ο θείος του Παναγής Τσαλδάρης υπήρξε ο τελευταίος αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος πριν από την 4η Αυγούστου.



Ο άλλοτε υπουργός του Λαϊκού Κόμματος Μιχάλης Κύρκος, πατέρας του ιστορικού ηγέτη της Αριστεράς Λεωνίδα Κύρκου. Μετά την Απελευθέρωση βρέθηκε στην Αριστερά και ήταν διευθυντής της "Ελεύθερης Ελλάδας".


Ο στρατηγός Αλέξανδρος Παπάγος σε φωτογραφία του Απριλίου 1946. Ακόμη δεν του είχε απονεμηθεί ο τίτλος του στρατάρχη και φυσικά δεν είχε κατέλθει στην πολιτική.




Ο Γεώργιος Παπανδρέου, αρχηγός του τότε του Σοσιαλιστικού Δημοκρατικού Κόμματος, με συνεργάτες του σε χαρακτηριστικό στιγμιότυπο.


Ο κομμουνιστής ηγέτης Δημήτρης Παρτσαλίδης. Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές 1946 επέστρεψε από τη Μόσχα, μεταφέροντας εντολή να λάβει η Αριστερά μέρος στις εκλογές. Ο Νίκος Ζαχαριάδης αγνόησε την εντολή.


Γιώργης Σιάντος, από τα κορυφαία ηγετικά στελέχη του Κ.Κ.Ε.



Ιωάννης Σοφιανόπουλος, αρχηγός του Αγροτικού Κόμματος.




Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης ομιλεί σε προεκλογική συγκέντρωση του κόμματός του.


Ο στρατηγός Ναπολέων Ζέρβας, αρχηγός του Εθνικού Κόμματος στις εκλογές 1946.


Εκλογές 1946. Συγκεντρωμένοι πολίτες παρακολουθούν πολιτική ομιλία στην οδό Κοραή.






 

 

 

Επιστροφή