Ο Στρατηγός Οδυσσέας Αγγελής γεννήθηκε πριν 112 χρόνια, στις 12 Φεβρουαρίου 1912.
Κατάγεται από τη Στενή Ευβοίας. Ο πατέρας του Μιλτιάδης αναφέρεται ως σιδηρουργός. Η οικογένεια Αγγελή ασχολούνταν και με την κτηνοτροφία (πρόβατα). Το χειμώνα, λόγω χιονοπτώσεων στη Στενή, η οικογένεια διαχείμαζε στο χωριό Χάλια (σημερινή Δροσιά Ανθηδόνος).
Εκεί, στην τοποθεσία Σωρό, δίπλα στο εξωκλήσι της Αγίας Άννας, γεννήθηκε ο Οδυσσέας Αγγελής.
Αναφέρεται ως έξυπνο, ζωηρό παιδί, επιμελής και με ακόρεστη δίψα για μάθηση. Σε προσωπική συνέντευξη άτομο του περιβάλλοντός του μου είπε ότι έλεγαν γι' αυτόν πως "αυτό το παιδί ήταν σκέτο μυαλό". Φύσει ήπιος και εγκρατής, ήταν αφοσιωμένος σε πνευματικές ενασχολήσεις. Αρίστευσε σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και ήταν αρχηγός και σημαιοφόρος.
Το 1930 απεφοίτησε, αριστούχος, από τη μέση εκπαίδευση. Ο Δήμος Χαλκίδας τον βράβευσε με το ποσό των 2000 δρχ το οποίο χρησιμοποίησε για να λάβει μέρος στις εισαγωγικές εξετάσεις της ΣΣΕ.
Εισήχθη δεύτερος μεταξύ 887 υποψηφίων και απεφοίτησε στις 4/8/1934, έβδομος μεταξύ 78 αποφοιτησάντων, με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πυροβολικού.
Το 1940-41 υπηρέτησε στην Πίνδο ως διοικητής πυροβολαρχίας ορεινού πυροβολικού και έλαβε μέρος στις μάχες των οχυρών κατά τη διάρκεια της Γερμανικής εισβολής. Μετά την παράδοση των Ελληνικών Δυνάμεων οργανώθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση "Στρατιωτική Ιεραρχία" με αρχηγό τον στρατηγό Παπάγο και λίγους μήνες αργότερα επεχείρησε να διαφύγει στη Μ. Ανατολή.
Συνελήφθη από τους Γερμανούς, κατάφερε όμως να δραπετεύσει και, φθάνοντας στην Αίγυπτο, κατετάγη ως διοικητής πυροβολαρχίας αντιαεροπορικού πυροβολικού του Ελληνικού Στρατού. Στη διάρκεια της ανταρσίας των κομμουνιστών στρατιωτικών στην Αίγυπτο φυλακίστηκε.
Ήταν μέλος του Ιερού Λόχου. Συμμετείχε στη μάχη του Ελ Αλαμέιν και επανήλθε στην Ελλάδα στις 12 Οκτωβρίου 1944.
Έλαβε μέρος στα Δεκεμβριανά και υπηρέτησε στο συμμοριτοπόλεμο ως διοικητής μοίρας πυροβολικού.
Μετά το 1951 υπηρέτησε στο Στρατηγείο του NATO στη Σμύρνη, διατέλεσε υπασπιστής του Βασιλιά Παύλου Α' ως μέλος του βασιλικού στρατιωτικού οίκου , Επιτελάρχης της IX Μεραρχίας, Διοικητής και καθηγητής της Σχολής Πυροβολικού, Διευθυντής του 2ου ΕΓ/ΓΕΣ, Επιτελάρχης της ΑΣΔΕΝ, Υποδιοικητής και Διοικητής της V Μεραρχίας. Δίδαξε ως καθηγητής στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου.
Είχε περατώσει τη στρατιωτική του εκπαίδευση στη Σχολή Πυροβολικού, την Ανωτέρα Σχολή Πολέμου και την Σχολή Εθνικής Άμυνας.
Μιλούσε Αγγλικά και Γαλλικά.
Για τον ηρωϊσμό και την προσφορά του είχε τιμηθεί με τα μετάλλια:
Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας
Πολεμικός Σταυρός Γ τάξεως (x 3)
Mετάλλιο Εξαιρέτων Πράξεων
Αργυρούς Σταυρός Β τάξεως Γεωργίου Α
Χρυσούς Σταυρός Β Τάξεως Γεωργίου Α (μετά ξιφών)
Τάγμα Γεωργίου Α (Ανώτερος Ταξιάρχης, Χρυσούς Σταυρός και Αργυρούς Σταυρός)
Αναμνηστικό Μετάλλιο Πολέμου 1940-41
Αναμνηστκό Μετάλλιο Πολέμου 1941-1945
Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Α τάξεως (Εν καιρώ ειρήνης)
Ταξιάρχης Τάγματος διακεκριμένων υπηρεσιών προς την Γερμανική Δημοκρατία (GER)
Σταυρός των Ανωτέρων Ταξιαρχών του Βασιλικού Τάγματος του Γεωργίου Α
Σταυρός Ανωτάτων Ταξιαρχών του Βασιλικού Τάγματος του Φοίνικος
Order of the Legion of Merit (Commander degree) (USA)
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας μετά Λευκού διακριτικού. ( SP)
Πέραν αυτών είχε τιμηθεί με επαίνους και διαμνημονεύσεις. Ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ έχαιρε του μεγίστου σεβασμού και εκτιμήσεως μεταξύ των ομολόγων του και απέκτησε το προσωνύμιο "ο Στρατηγός των Στρατηγών". Μου έχει αναφερθεί σε προσωπική συνέντευξη ότι, μετά τη συνταξιοδότησή του το 1973, η απουσία του απο τις συσκέψεις του ΝΑΤΟ έγινε αισθητή με δυσαρέσκεια.
Στις 2/1/1967 προήχθη σε Αντιστράτηγο και ήταν ο νεώτερος των Αντιστρατήγων.
Την 21η Απριλίου 1967 υπηρετούσε ως Α Υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ. Προήχθη σε αρχηγό ως πρώτος τη τάξει μετά την υπουργοποίηση του τότε Αρχηγού Γ. Σπαντιδάκη.
Το 1968 με την αναδιάρθρωση των ΕΔ ανέλαβε την αρχηγία και προήχθη σε στρατηγό 4 αστέρων. Υπηρέτησε ως ΑΕΔ μέχρι τις 16/8/1973 που συνταξιοδοτήθηκε, μετά από 39 χρόνια υπηρεσίας.
Ως άνθρωπος ο στρατηγός Αγγελής, σύμφωνα με καταγεγραμμένες μαρτυρίες, ήταν απλός, χαμηλών τόνων, διαλλακτικός, μορφωμένος (θεωρούνταν ο πιό μορφωμένος αξιωματικός του Στρατού στην εποχή του), σεμνός, λιγομίλητος και αξιόπιστος, με υψηλό αίσθημα καθήκοντος και ευθύνης. Δεν ενδιαφερόταν για κοσμικές διασκεδάσεις, ήταν διακριτικός, ολιγαρκής και συνήθως σοβαρός. Στην υπηρεσία ήταν αυστηρός αλλά δίκαιος και έχαιρε του σεβασμού του συναδέλφων του και του στρατεύματος γενικότερα. Η μόνη του περιουσία ήταν το διαμέρισμά του - δύο δωματίων - στο Παγκράτι.
Προσέφερε το μεγαλύτερο μέρος του μισθού του σε αγαθοεργίες ενώ ταυτόχρονα συντηρούσε την άγαμη ανηψιά του Ελένη, κόρη του αδερφού του Γιάγκου. Στους συνομιλητές του συμπεριφερόταν με ευγένεια και σεβασμό. Διακρινόταν για την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητά του. Σε προσωπική συνέντευξη μου έχει μεταφερθεί η εξής αναφορά του στρατηγού Κόρκα: δύο φορές υπεβλήθη εισήγηση στον στρατηγό Αγγελή να αποστρατευθεί ο Κόρκας ως 'αντιφρονών'. Και τις δύο ο Αγγελής αρνήθηκε να τον αποστρατεύσει με την αιτιολογία ότι ο Κόρκας ήταν 'πατριώτης, παλληκάρι και καλός πολεμιστής'.
Ένα ακόμη περιστατικό, ενδεικτικό του χαρακτήρα, του υψηλού φρονήματος, του αισθήματος ευθύνης και της αγάπης του στρατηγού για το στρατό αναφέρει σε συνέντευξή του ο Νίκος Μαστοράκης. Ο Μαστοράκης, μετά από εισήγηση του αρμοδίου γραφείου στον Αγγελή, είχε απομακρυνθεί από την τηλεόραση λόγω του περιεχομένου κάποιας εκπομπής του.
Ως έφεδρος σημαιοφόρος του Βασιλικού Ναυτικού αποφάσισε να απευθυνθεί απευθείας στο στρατηγό Αγγελή, παρακάμπτοντας την ιεραρχία. Στην επιστολή, μεταξύ άλλων, έγραφε:
“Aν αυτό που κάνω, αντίκειται στην ιεραρχία του στρατεύματος, τιμωρήστε με, αλλά αν είστε άνδρας έντιμος, αποκαταστήστε με στην δουλειά μου, γιατί μου την έχετε στερήσει, μου έχετε στερήσει τη δυνατότητα να ζω την οικογένειά μου…”.
"Του στέλνω την επιστολή αυτή στο πολύ-στρατιωτικό οίκημα που έμενε στην Οδό Μεσογείων. Στις 6.30 το πρωί της επόμενης μέρας, ο Πλωτάρχης Πολιτοπουλος, προϊστάμενός μου στο Ναυτικό, με ξυπνάει και μου λέει: “Τι έκανες πάλι; Με πήρε ο ίδιος ο Αγγελής. Είσαι ο πρώτος σημαιοφόρος στην ιστορία του στρατεύματος που τρώει φυλακή από τον Αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων!». Λέω: “Αυτό δεν είναι κακό νέο, είναι καλό νέο”. Μου λέει: “Δεν καταλαβαίνω τι μου λες, 15 μέρες περιορισμό κατʼ οίκον από τον Αγγελή τον ίδιο!”. Και κλείνει το τηλέφωνο και με παίρνει ο Τρύφωνας Αποστολόπουλος, ο Ταξίαρχος της ΥΕΝΕΔ και μου λέει: “Παιδί μου, Νίκο, δεν μπορώ να καταλάβω τι συμβαίνει. Με πήρε ο Αγγελής και μου είπε να επιστρέψεις να κάνεις τηλεόραση και στις 9 το πρωί να είσαι στο γραφείο του".
Και βάζω τη στολή που είχα να την φορέσω μήνες και ανεβαίνω στο Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων όπου με βλέπουν όλοι σαν να βγήκε το φάντασμα από την κόλαση, επειδή ξέρανε ότι ήμουν κόκκινο πανί για το καθεστώς και ότι ήμουν απαγορευμένος. Ούτε το όνομά μου δεν μπορούσες να πεις στο Αρχηγείο.
Με βλέπουν λοιπόν να κατευθύνομαι στο γραφείο του Αγγελή και παθαίνουν εγκεφαλικό όλοι. Ο Αγγελής βγαίνει συνοδεύοντας μερικούς Στρατηγούς που είχε στο γραφείο του και μου λέει: “Περάστε κύριε Μαστοράκη”, ούτε καν «κύριε σημαιοφόρε», "Παρακαλώ καθίστε”.
Κάθισα διστακτικά και μου λέει, επί λέξει, και το θυμάμαι, ήταν πολύ έντονο για να το ξεχάσω: “Κύριε Μαστοράκη, ο στρατός είναι μια μηχανή που έχει πολλά γρανάζια. Όταν κάποιο από αυτά τα γρανάζια σταματήσει να δουλεύει, όταν κομπλάρει και όλη η μηχανή πάει λάθος, αυτός που δουλεύει τη μηχανή είναι ο υπεύθυνος για το πρόβλημα.
Όταν μου γράφατε το γράμμα σας, ξέρατε ότι θα σας τιμωρήσω;”, του λέω: “Βεβαίως, ήμουν σίγουρος” και μου λέει: “Γιατί το κάνατε;”, του λέω: “Γιατί έξω από το γραφείο σας έχετε μια επιγραφή που λέει: Ο τολμών νικά – τόλμησα”.
Μου λέει: “Και σας τιμώρησα σήμερα το πρωί με 15 μέρες περιορισμό κατʼ οίκον. Επειδή όμως διαπίστωσα ότι είχατε δίκιο και ότι είχα άδικο, θέλω να σας πω: αν κρατήσετε κακία σε κάποιον, αυτός ο κάποιος να μην είναι το στράτευμα, που δεν φταίει σε τίποτα, να είμαι εγώ. Εγώ έχω την ευθύνη. Σας παρακαλώ να επιστρέψετε και να κάνετε τη δουλειά σας”.
Και έτσι ξαναγύρισα στην τηλεόραση!"
(Πηγή).
Η περιγραφή της προσωπικότητας, της προσφοράς και του έργου του Στρατηγού Αγγελή δεν μπορεί να ολοκληρωθούν σε μία ανάρτηση. Ο στρατηγός κατηγορήθηκε, δικάστηκε και τιμωρήθηκε όχι μόνον παράνομα αλλά και άδικα, προσφέροντας τελικά τη ζωή του στο βωμό των πολιτικών μηχανοραφιών της εποχής. Παρά την ψυχική και σωματική ταλαιπωρία που υπέστη, υπήρξε υπόδειγμα θάρρους, υπερηφάνειας, αυτοθυσίας και αξιοπρέπειας ως το τέλος. Επ' αυτών σε επόμενη ανάρτηση.
Στρατηγέ, "βασιλικόν, καλώς ποιούντα κακώς ακούειν". Άξιος!
Φωτογραφίες:
Πορτραίτο για στρατιωτική ταυτότητα, αρχές 1967, μετά την προαγωγή του σε Αντιστράτηγο.
Με τον Γ. Παπαδόπουλο σε επιθεώρηση κατά τα εγκαίνεια των νέων κτηρίων της ΣΣΕ, 10/1/1973.